Albisteak

Nafarroako Gobernuak Euskararen Nafar Kontseiluari jakinarazi dizkio Administrazioan arreta elebidunean egindako aurrerapenak eta Euskarabideak gidatutako Europako proiektuetan izandako parte-hartzea

Nafarroako Gobernuko bigarren lehendakariorde eta Memoria eta Bizikidetzako, Kanpo Ekintzako eta Euskarako kontseilari Ana Ollok Euskararen Nafar Kontseiluari (bertako lehendakaria izanik) helarazi dizkio gaur Foru Administrazioaren barruan euskarazko arretan egindako aurrerapenak eta arlo horretan nazioartekotzea bultzatzea, Euskarabidea-Euskararen Nafar Institutuaren eta komunikabideen parte-hartzearekin Europako bi proiektutan. Arlo horretan, kontsulta-organoak departamentuen hizkuntza-planei buruzko informazioa jaso du (103/2027 Foru Dekretua eta merezimenduei buruzko dekretua (97/2024 Foru Dekretua). Horiei esker, 769 plaza elebidun izango dira (euskara baldintza gisa), guztizkoaren ia % 5 irakaslegorik eta atal zein zerbitzubururik kontuan izan gabe; eta berezko hizkuntza hau merezimendu gisa balioetsi da beste 8.078 lanpostutan (% 45 inguru irakaslegoa kenduta). Bi gai horiek departamentuarteko lanaren xede izan dira, Euskarabidearen eta Barneko, Funtzio Publikoko eta Justiziako Departamentuaren parte-hartze bereziarekin, Gobernuaren plantilla organikoan islatzen baitira.

Bi kasuetan, hasierako egoeraren hobekuntzak dira (2019ko epaiaren ondoren, euskara ez zen meritua eremu mistoan, eta lanpostuen % 3,2 baino ez zen elebiduna). Europako Kontseiluak Hizkuntza Gutxituen Europako Gutunari buruz emandako gomendioekin koherentea izatea da helburua, zerbitzua eta arreta publikoa eguneratuz gero eta elebidunagoa den errealitate soziolinguistiko batera egokitzeko –betiere funtzionarioen lan-eskubideak errespetatuz –: 100.000 pertsona inguruk menderatzen dute euskara Nafarroan, eta beste 75.000 pertsonak ezagutzaren bat dute horren inguruan, Nastaten azken datuen arabera.

Saio berean, Euskarabidearen aurrekontu-gauzatzearen balantzea ere azaldu da (deialdiak, hitzarmenak, etab.). Besteak beste, Laba Elkartearekin, Jorge Oteiza Museo Fundazioarekin edo ‘Loraldiarekin’ egindako hitzarmen berriak aipatu dituzte. Azken kasu horretan, "Iruñaldia" jaialdiaren antolaketan laguntzeko. Halaber, lehen aldiz, Euskarabideak Nafarroan ezarritako lau Toki Ekintza Taldeetako hirutan euskara sustatzeko eragileen kontratazioa finantzatuko du, hala nola Cederna-Garalur, Tierra Estella Desarrollo Rural (TEDER) eta Erdi Zonaldeko Garapenerako Partzuergoa (Consorcio de Desarrollo de la Zona Media). Gainera, Hizkuntza Aniztasuna Sustatzeko Europako Sarea - Network to Promote Linguistic Diversity (NPLD) delakoak eta Katalunia, Euskadi, Galizia, Balear Uharteak, Nafarroa eta Valentziako gobernuek Hizkuntza Politikaren arloan egindako lankidetza-protokoloak Iruñean izandako topaketei buruzko balorazioa egin da.

Eusguneak eta Sarebide, Europako finantzaketa euskararen erabilera sustatzeko

Bestalde, Euroeskualdeak bultzatutako AFOMEF deialdiaren emaitza ere bateratu da, eleaniztasunaren esparruan bi proiektu desberdin finantzatzeko aukera emango baitu. Lehenengoak, Eusguneak izenekoak, Euskarabidearen inplikazio zuzena du, eta bazkide gisa, Euskadi, Akitania Berria eta Nafarroako Gobernuko Hezkuntzako Eleaniztasun eta Irakaskuntza Artistikoen Zerbitzua. Bere helburua lurraldeko hizkuntza oztopoa murriztea da, euskararen ezagutza eta erabilera zabalagoari esker. Horretarako, plataforma digital bat eta haur eta gazteentzako aisialdiko eta prestakuntzako murgiltze-egonaldiak garatuko dira Pirinioez bestaldean. Nafarroara iritsiko den Europako laguntzaren zenbatekoa 218.430 eurokoa da. Aurrekontua 2,5 milioi eurokoa da guztira, eta horietatik 1,6 milioi euro AFOMEF deialdiaren bidez finantzatzen dira.

Sarebide euskararekin zerikusia duen bigarren proiektua da. Kasu honetan bazkide nafarrak Hamaika Telebista Nafarroa eta Euskalerria Irratia dira (296.344 euroko laguntza jasoko dute) eta bere helburua "euskarazko hedabideen eraldaketa digitala sustatzea da, baliabide eta soluzio teknologiko komunak gehituz, adimen artifiziala barne, sareko edukietarako sarbidea ahalbidetzeko eta edukiak hedatzeko kanal eta formatuak zabaltzeko".

Bileran, halaber, Nafarroako euskarazko hedabideen egoerari buruzko txosten bat onartu da, Kontseiluaren beraren lan-batzorde batek egina. Azkenik, Euskaraldiaren azken edizioaren balorazio positiboa egin da, ekimen horrekin Euskarabideak hitzarmen baten bidez laguntzen baitu. Azken honetan, Nafarroako 16.000 pertsonak baino gehiagok parte hartu dute.

---