Albisteak

Euskarabideak eleaniztasuna sustatzeko eskatu du Hizkuntzaren Ekonomia Berriaren PERTEn

Uztailaren 22an Hizkuntza Politikaren arloko Lankidetza Protokoloaren Jarraipen Batzordearen urteroko bilera egin zen Santiagon, eta Galiziak, Euskadik, Kataluniak, Balear Uharteek eta Valentziako Erkidegoak parte hartu zuten. Euskarabidea - Euskararen Nafar Institutuaren zuzendari-kudeatzaile Mikel Arregi bertan izan zen, eta erkidego bakoitzeko hizkuntza-politiketarako interesgarriak diren hainbat gai jorratu ziren, baita hizkuntza propioak sustatzeko ekintza bateratuak ere.

Bileran izan ziren, halaber, Valentín García, Galiziako Xuntako Hizkuntza Politikarako idazkari nagusia; Miren Dobaran, Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako sailburuordea; Francesc Xavier Vila, Kataluniako Generalitateko Hizkuntza Politikarako idazkaria; Beatriu Defior, Balear Uharteetako Gobernuko Hizkuntza Politikarako zuzendari nagusia; eta Marc Jiménez, Valentziako Generalitateko Hizkuntza Politikarako eta Eleaniztasunaren Kudeaketarako zuzendariorde nagusia.

Partehartzaileak Manuel González Bedia Espainiako Gobernuaren Hizkuntzaren Ekonomia Berriaren aldeko Aliantzarako Ordezkari Bereziaren Bulegoko zuzendariarekin bildu ziren, eta Hizkuntzaren Ekonomia Berria Berreskuratzeko eta Eraldatzeko Proiektu Estrategikoa (PERTE) jorratu zuten. Gobernuetako sei ordezkariek nabarmendu zuten beharrezkoa dela gaztelaniaz besteko hizkuntza ofizialak sustatzeko ekintzek presentzia eta zehaztasun handiagoa izatea PERTEren esparruan. Horren haritik, Protokoloak azpimarratu zuen oso garrantzitsua dela Espainiako Estatuko errealitate eleaniztuna ikusarazteko eta sustatzeko baliabideak jartzea, bizkortzea eta optimizatzea.

Topaketan, honako beste gai hauek aztertu zituzten: eskualdeetako edo eremu urriko hizkuntzetarako Europar Batasunaren hizkuntza-politikari buruzko Europako Parlamentuaren hurrengo txostena egiteko prozesua; Hizkuntza Ofizialen Kontseilua eta Bulegoa; Erregio edo Gutxiengo Hizkuntzen Europako Ituna; hizkuntza ofizial horietako liburuen koedizioa eta Europako erakundeen komunikazioen itzulpena. Azkenik, 2022rako lan-plana eta hurrengo bilerarako data ezarri zituzten, bai eta laster Estatuko Errealitate Eleaniztuna Sustatzeko Saria ematea ere: enpresen edo norbanakoen hautagaitza proposatu.

Bileraren ondorengo agerraldian, Protokoloko hiru kidek parte hartu zuten kide guztien ordezkari gisa eta Galiziako Xuntako Hizkuntza Politikarako idazkari nagusiak, Valentín Garcíak, nabarmendu zuen “oso garrantzitsua dela gobernuek hizkuntza-politikaren arloan koordinatzea eta konpromisoa hartzea, bai eta akordioan oinarritutako hizkuntza-politika konpondu eta eraginkor baten alde lan egiten jarraitzea ere”.

Bestalde, Eusko Jaurlaritzako Hizkuntza Politikarako sailburuorde Miren Dobaranek azpimarratu zuen “Protokoloak abian jarriko dituela bikoizketa eta azpitituluak sustatzeko ekintzak, batez ere, hizkuntza ofizial horietan haurrentzat diren ikus-entzunezko produktuetan, hala nola Clan telebista-kanalean edo Playz eduki digitalen plataforman, ikus-entzunezko lege onartu berriak ezartzen duen moduan”. Halaber, finantza-erakundeei lotutako eremu sozioekonomikoan hizkuntzen sustapena nabarmendu zuen (contactless txartelen erabilera, ordainpeko plataforma birtualak, Redsys, etab.).

Francesc Xavier Vilak, Kataluniako Generalitateko Hizkuntza Politikarako idazkariak, deitoratu zuen, Erasmus programaren 2022-2027 aldian, goi-mailako irakaskuntzan hizkuntzak sustatzen eta nazioartean hedatzen laguntzea xede duen Linguistic Suport Online proiektutik galegoa, katalana eta euskara baztertu izana. Bertaratutako gobernuek beren hizkuntzak proiektuan sar daitezela eskatzen dute, haien unibertsitateetara joaten diren ikasleek Europako gainerako unibertsitateetara joaten direnen eskubide berberak izan ditzaten.

Lankidetza-protokoloa

Galiziako Xuntak, Eusko Jaurlaritzak eta Kataluniako Generalitateak 2007an sinatu zuten hizkuntza politikaren arloko lankidetzarako protokolo orokorra. Ondoren, Balear Uharteetako Gobernuak eta, 2017an, Valentziako Generalitateak eta Nafarroako Gobernuak bat egin zuten protokolo horrekin. Kasuan kasuko autonomia-estatutuetan ezarritakoaren arabera, hizkuntza berekia duten eta ofizialtasun-estatusa duten autonomia-erkidego guztien lehen lankidetza-esparrua da.

---